Chủ động phòng tránh lừa đảo công nghệ cao – Trách nhiệm của mỗi người dân trong thời đại số

02/07/2025

Trong những năm gần đây, tình trạng lừa đảo công nghệ cao tại Việt Nam diễn biến ngày càng phức tạp, với nhiều thủ đoạn tinh vi, có tổ chức và có xu hướng mở rộng cả về quy mô lẫn đối tượng bị hại. Không chỉ các tổ chức doanh nghiệp, mà người dân bình thường – từ học sinh, sinh viên đến người cao tuổi – đều có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị đầy đủ kiến thức an toàn thông tin.

Lừa đảo công nghệ cao – Chiêu trò ngày càng tinh vi

Từ việc giả mạo ngân hàng, cơ quan công an, toà án, đến việc giả danh người thân trên Zalo, Facebook nhờ chuyển tiền gấp, các đối tượng lừa đảo sử dụng công nghệ hiện đại như deepfake giọng nói, web giả mạo, SMS đánh lừa OTP… nhằm chiếm đoạt tài sản người dân. Nhiều trường hợp người dân chỉ sau vài phút sơ suất đã mất hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng.

Một số hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay:

Gọi điện tự xưng công an, viện kiểm sát, dọa bắt giữ để yêu cầu chuyển tiền “chứng minh vô tội”.
Gửi link giả website ngân hàng, app đầu tư, yêu cầu người dùng đăng nhập, sau đó chiếm đoạt tài khoản.
Giả danh người thân nhờ chuyển khoản gấp thông qua tin nhắn mạng xã hội.
Chiêu trò tuyển dụng online, yêu cầu đóng phí, đặt cọc hoặc làm nhiệm vụ ảo để chiếm đoạt.

Nhận thức là lá chắn đầu tiên

Trong thời đại số, mỗi công dân chính là một “người gác cổng” đầu tiên cho chính mình và cộng đồng. Việc nâng cao nhận thức về an toàn công nghệ cần trở thành thói quen thường nhật, giống như cách ta khóa cửa khi rời khỏi nhà.

Một số khuyến cáo người dân cần ghi nhớ:

Không cung cấp mã OTP, mật khẩu, mã QR cho bất kỳ ai.
Không bấm vào đường link lạ, không truy cập website không rõ nguồn gốc.
Không tin lời đe dọa, hù dọa qua điện thoại, Zalo, Facebook.
Luôn kiểm tra kỹ danh tính người yêu cầu chuyển tiền – xác minh ít nhất qua một kênh khác.
Báo ngay cho công an hoặc tổng đài 113/1900 0368 nếu nghi ngờ lừa đảo.

Tăng cường vai trò của chính quyền và cộng đồng

Để phòng, chống hiệu quả lừa đảo công nghệ cao, cần sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền địa phương, lực lượng công an, nhà trường và các tổ chức đoàn thể trong công tác:

Tuyên truyền an toàn số tại trường học, khu phố, tổ dân phố.
Phát tài liệu hướng dẫn đơn giản – dễ hiểu – dễ nhớ.
Hướng dẫn người dân sử dụng Zalo OA chính thống của phường/xã để cập nhật cảnh báo.

Hãy tỉnh táo trong thế giới số – Đừng để mất tiền vì một cú click

Công nghệ mang đến nhiều tiện ích, nhưng cũng đi kèm không ít cạm bẫy. Mỗi người dân cần tự trang bị cho mình kiến thức, sự cảnh giác và tinh thần trách nhiệm để không trở thành nạn nhân – và quan trọng hơn, không để người thân, bạn bè của mình rơi vào bẫy của tội phạm công nghệ cao.

Chia sẻ:

Tin cùng chuyên mục